Co to jest dyrektywa maszynowa?
Dyrektywa maszynowa jest aktem prawnym Unii Europejskiej, który określa wymagania zasadnicze dla maszyn i ich części składowych, które mają być wprowadzone do obrotu lub oddane do użytku na obszarze UE. Dyrektywa ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa osób i zwierząt domowych oraz ochrony środowiska przed zagrożeniami wynikającymi z maszyn. Dyrektywa ma również na celu ułatwienie swobodnego przepływu maszyn na jednolitym rynku europejskim poprzez harmonizację przepisów krajowych i ustanowienie procedur oceny zgodności.
DYREKTYWA MASZYNOWA 2006/42/WE
Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE zastąpiła poprzednią dyrektywę 98/37/WE, która obowiązywała od 1998 roku. Dyrektywa 2006/42/WE wprowadziła szereg zmian i uaktualnień, mających na celu dostosowanie przepisów do postępu technicznego, usunięcie niejasności i luk prawnych, zwiększenie spójności z innymi aktami prawnymi UE oraz wzmocnienie nadzoru rynku i egzekwowania przepisów.
Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE obowiązuje od 29 grudnia 2009 roku i ma zastosowanie do wszystkich maszyn i urządzeń technicznych wprowadzanych na rynek lub oddawanych do użytku w Unii Europejskiej. Dyrektywa definiuje maszynę jako zespół wyposażony lub przeznaczony do wyposażenia w mechanizm napędowy nie oparty bezpośrednio na sile mięśni ludzkich lub zwierzęcych, w którym przynajmniej jedna część sprężona z innymi wykonuje ruch wywołujący konkretny efekt. Do maszyn należą także zespoły maszyn, wymienne wyposażenie, części bezpieczeństwa, akcesoria podnoszenia, łańcuchy, liny i pasy oraz maszyny nieukończone.
Kogo dotyczy dyrektywa maszynowa?
Dyrektywa maszynowa dotyczy zarówno producentów, jak i użytkowników maszyn. Producenci są odpowiedzialni za zaprojektowanie i wyprodukowanie maszyn zgodnie z wymaganiami dyrektywy oraz za oznaczenie ich znakiem CE i sporządzenie deklaracji zgodności UE. Użytkownicy są odpowiedzialni za prawidłowe instalowanie, użytkowanie i konserwowanie maszyn zgodnie z instrukcjami producenta oraz za zgłaszanie ewentualnych niebezpiecznych sytuacji lub wypadków związanych z maszynami.
Dlaczego warto wdrożyć dyrektywę maszynową w firmie?
- Zwiększenie bezpieczeństwa pracowników i klientów – Dyrektywa maszynowa określa szczegółowe wymagania, które muszą być spełnione, aby maszyny były bezpieczne w użytkowaniu. Ich spełnienie pozwala na znaczne zmniejszenie ryzyka wypadków i obrażeń.
- Uzyskanie dostępu do rynku UE – Maszyny, które nie spełniają wymagań dyrektywy maszynowej, nie mogą być wprowadzane do obrotu na terenie Unii Europejskiej.
- Ochrona przed sankcjami – Nieprzestrzeganie przepisów dyrektywy maszynowej może skutkować nałożeniem przez organy nadzoru kar finansowych.
Jak wdrożyć dyrektywę maszynową w firmie?
Proces wdrożenia dyrektywy maszynowej składa się z kilku etapów:
- Ocena ryzyka – Na tym etapie należy przeprowadzić ocenę ryzyka dla każdej maszyny, której dotyczy wdrożenie. Ocena ryzyka ma na celu identyfikację i ocenę wszystkich potencjalnych zagrożeń związanych z użytkowaniem danej maszyny.
- Dobór procedury oceny zgodności – Na podstawie wyników oceny ryzyka należy dobrać odpowiednią procedurę oceny zgodności. Dostępne są cztery procedury:
- Procedura oceny zgodności połączona z kontrolą wewnętrzną na etapie wykonania maszyny
- Procedura badania typu WE
- Procedura pełnego zapewnienia jakości
- Procedura oceny zgodności WE na podstawie oceny jednostkowej
- Dokonanie oceny zgodności – Na tym etapie należy dokonać oceny zgodności maszyny z wymaganiami dyrektywy maszynowej. Ocena zgodności może być przeprowadzona przez producenta, importera lub dystrybutora maszyny.
- Oznaczenie maszyny znakiem CE – Maszyny, które spełniają wymagania dyrektywy maszynowej, muszą być oznaczone znakiem CE.
- Sporządzenie dokumentacji – Na tym etapie należy sporządzić dokumentację maszyny, w tym deklarację zgodności WE.
Wykorzystaj nasze doświadczenie we wdrożeniu dyrektywy maszynowej!!!
Jeśli nie wiesz, jak dostosować swoją maszynę do dyrektywy maszynowej lub nie masz czasu ani zasobów na to, aby samodzielnie przeprowadzić ocenę zgodności, skorzystaj z naszej usługi wdrożenia dyrektywy maszynowej w firmie. Oferujemy kompleksową pomoc w zakresie dostosowania maszyn do wymagań prawnych, od analizy ryzyka, przez opracowanie dokumentacji technicznej, po nadanie znaku CE. Z nami zaoszczędzisz czas, pieniądze i nerwy, a także unikniesz ewentualnych kar i sankcji za nieprzestrzeganie przepisów.
Nie zwlekaj i skontaktuj się z nami już dziś. Zapewniamy profesjonalną obsługę, indywidualne podejście i atrakcyjne ceny. Nie pozwól, aby dyrektywa maszynowa była dla Ciebie problemem. Zaufaj nam i skorzystaj z naszej usługi wdrożenia dyrektywy maszynowej w firmie.
Zadzwoń +48 576 422 433
Co podlega pod dyrektywę maszynową?
Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE określa tzw. wymagania zasadnicze dla maszyn, które muszą być spełnione przez producentów lub ich upoważnionych przedstawicieli przed wprowadzeniem maszyny na rynek lub oddaniem jej do użytku. Wymagania te dotyczą m.in.:
- projektowania i budowy maszyny tak, aby zapewnić jej bezpieczne funkcjonowanie i uniknąć zagrożeń dla osób i zwierząt,
- stosowania odpowiednich środków ochronnych i ostrzegawczych,
- dostarczania instrukcji obsługi i informacji o ryzykach związanych z użytkowaniem maszyny,
- oznaczania maszyny znakiem CE oraz sporządzania deklaracji zgodności CE,
- przeprowadzania oceny zgodności maszyny z wymaganiami dyrektywy według jednej z procedur określonych w załącznikach.
Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE wprowadza także obowiązek dla państw członkowskich UE, aby zapewnić skuteczny nadzór rynku i kontrolę zgodności maszyn z wymaganiami dyrektywy. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości lub zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia, organy krajowe mogą podjąć odpowiednie środki, takie jak wycofanie, zakazanie lub ograniczenie wprowadzenia lub użytkowania maszyny na rynku.
Aby spełnić wymagania dyrektywy maszynowej, należy przeprowadzić ocenę zgodności maszyny z normami technicznymi i wydać deklarację zgodności WE. Ponadto, każda maszyna musi być oznaczona znakiem CE, który świadczy o jej zgodności z dyrektywą. Maszyna musi być również wyposażona w instrukcję obsługi w języku kraju użytkowania i w odpowiednie środki bezpieczeństwa.
Co nie podlega dyrektywie maszynowej?
Nie wszystkie maszyny i urządzenia podlegają pod dyrektywę maszynową. W artykule 1 dyrektywy znajduje się wykaz produktów, które są z niej wyłączone lub objęte tylko częściowo. Są to m.in.:
- elementy bezpieczeństwa przeznaczone do użytku jako części zamienne identycznych elementów i dostarczone przez producenta oryginalnej maszyny;
- urządzenia specjalne, przeznaczone do użytku na terenie wesołych miasteczek lub parków rozrywki;
- maszyny specjalnie zaprojektowane lub oddane do użytku do celów jądrowych, które w przypadku uszkodzenia mogą spowodować emisję radioaktywną;
- broń, w tym broń palna;
- niektóre środki transportu, takie jak ciągniki rolnicze i leśne, pojazdy silnikowe i ich przyczepy, dwu- lub trzykołowe pojazdy silnikowe, pojazdy szynowe lub tramwajowe, pojazdy lotnicze i statki powietrzne, statki morskie i wewnętrzne;
- maszyny do stosowania pestycydów objęte dyrektywą 2009/127/WE;
- maszyny objęte innymi dyrektywami UE w odniesieniu do rodzajów ryzyka objętych w sposób bardziej szczegółowy tymi dyrektywami.
Warto zwrócić uwagę, że wyłączenie z dyrektywy maszynowej nie oznacza braku obowiązków dla producentów lub importerów tych produktów. Mogą one podlegać innym przepisom dotyczącym bezpieczeństwa wyrobów, takim jak np. dyrektywa niskonapięciowa (2014/35/UE), dyrektywa o kompatybilności elektromagnetycznej (2014/30/UE) czy rozporządzenie o produktach budowlanych (305/2011).
Zanim więc zdecydujemy się na zakup lub sprzedaż maszyny lub urządzenia na rynku UE, warto sprawdzić, czy podlega ono pod dyrektywę maszynową i jakie są związane z tym wymagania.
Nasza firma posiada wieloletnie doświadczenie w wdrożeniu dyrektywy maszynowej. Oferujemy kompleksowe usługi obejmujące wszystkie etapy wdrożenia, od oceny ryzyka po oznaczenie maszyny znakiem CE.
Skontaktuj się z nami już dziś i dowiedz się więcej o naszych usługach!!
Zadzwoń +48 576 422 433
Obowiązki producenta maszyn
Producent maszyn jest podmiotem odpowiedzialnym za zapewnienie zgodności swoich produktów z wymaganiami prawnymi i normami technicznymi. Producent maszyn ma obowiązek zaprojektować i wykonać maszynę tak, aby była bezpieczna dla użytkowników i środowiska, oraz oznakować ją zgodnie z przepisami. Ponadto producent maszyn musi sporządzić dokumentację techniczną i oświadczenie o zgodności, które potwierdzają spełnienie przez maszynę wymagań istotnych dla jej bezpieczeństwa i zdrowia.
Dokumentacja techniczna powinna zawierać m.in. opis konstrukcji i działania maszyny, rysunki i schematy, wykaz norm i dyrektyw stosowanych przy projektowaniu i produkcji maszyny, wyniki badań i prób, instrukcję obsługi i konserwacji maszyny oraz informacje o ryzykach związanych z jej użytkowaniem. Dokumentacja techniczna powinna być przechowywana przez producenta przez co najmniej 10 lat od daty wprowadzenia maszyny do obrotu.
Oświadczenie o zgodności jest dokumentem wystawianym przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela na terenie Unii Europejskiej, którym deklaruje on, że maszyna spełnia wszystkie wymagania dyrektywy maszynowej 2006/42/WE oraz innych przepisów prawnych dotyczących jej bezpieczeństwa. Oświadczenie o zgodności powinno zawierać m.in. nazwę i adres producenta lub jego przedstawiciela, opis i identyfikację maszyny, odniesienie do dyrektywy maszynowej i innych przepisów stosowanych przy ocenie zgodności maszyny oraz podpis i datę wystawienia oświadczenia. Oświadczenie o zgodności powinno być dołączone do każdej sprzedawanej lub dostarczanej maszyny.
Producent maszyn ma również obowiązek zapewnić właściwe szkolenie i informację dla użytkowników maszyny, monitorować jej działanie i ewentualne wady lub niebezpieczne sytuacje, a także podejmować odpowiednie działania w przypadku stwierdzenia niezgodności lub zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia. Producent maszyn ponosi odpowiedzialność cywilną i karną za szkody spowodowane przez wadliwą lub niebezpieczną maszynę.
Nowa dyrektywa maszynowa
Dyrektywa maszynowa została przyjęta w 2006 roku i od tego czasu nastąpił znaczny rozwój technologiczny i rynkowy w sektorze maszynowym. Komisja Europejska uznała, że istnieje potrzeba dostosowania dyrektywy do nowych wyzwań i możliwości, takich jak cyfryzacja, sztuczna inteligencja, robotyka czy gospodarka o obiegu zamkniętym.
W związku z tym Komisja Europejska rozpoczęła proces rewizji dyrektywy maszynowej w ramach programu lepszego stanowienia prawa. Celem rewizji jest poprawa spójności dyrektywy z innymi aktami prawnymi UE, zwiększenie przejrzystości i pewności prawnej dla podmiotów gospodarczych i organów nadzoru rynku, a także ułatwienie innowacji i konkurencyjności sektora maszynowego w UE.
W 2018 roku Komisja Europejska przeprowadziła konsultacje publiczne z zainteresowanymi stronami na temat problemów i możliwych rozwiązań dotyczących rewizji dyrektywy maszynowej. W 2019 roku Komisja Europejska opublikowała wstępną ocenę skutków rewizji dyrektywy maszynowej, przedstawiając cztery warianty zmian: brak zmian, zmiany nielegislacyjne, zmiany legislacyjne ograniczone lub zmiany legislacyjne kompleksowe.
Nowa dyrektywa maszynowa zastąpi obecną dyrektywę 2006/42/WE, która reguluje wymagania dotyczące bezpieczeństwa i zdrowia użytkowników maszyn oraz ochrony środowiska.
Celem nowej dyrektywy jest dostosowanie przepisów do postępu technicznego, w szczególności w zakresie cyfryzacji i sztucznej inteligencji, oraz zapewnienie spójności z innymi aktami prawnymi UE dotyczącymi produktów. Nowa dyrektywa wprowadzi m.in. następujące zmiany:
- rozszerzenie zakresu stosowania dyrektywy na niektóre produkty, które nie są uważane za maszyny w sensie obecnej definicji, np. roboty przemysłowe, roboty usługowe, drony, pojazdy autonomiczne;
- wprowadzenie nowych definicji i pojęć, takich jak produkt maszynowy, sztuczna inteligencja, funkcja bezpieczeństwa, ryzyko odniesienia obrażeń;
- zaostrzenie wymagań dotyczących oceny zgodności i dokumentacji technicznej;
- wprowadzenie obowiązku oznaczania produktów maszynowych numerem identyfikacyjnym i kodem QR umożliwiającym dostęp do informacji o produkcie w bazie danych UE;
- wprowadzenie obowiązku zapewnienia aktualizacji oprogramowania i bezpieczeństwa cybernetycznego produktów maszynowych przez cały okres ich użytkowania;
- wprowadzenie obowiązku przeprowadzania analizy ryzyka dla produktów maszynowych wykorzystujących sztuczną inteligencję lub uczenie maszynowe;
- wprowadzenie obowiązku zapewnienia przejrzystości i wyjaśnialności działania produktów maszynowych wykorzystujących sztuczną inteligencję lub uczenie maszynowe;
- wprowadzenie obowiązku zapewnienia możliwości wyłączenia lub ograniczenia funkcji sztucznej inteligencji lub uczenia maszynowego w produktach maszynowych w przypadku zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia użytkowników lub środowiska;
- wprowadzenie obowiązku zapewnienia możliwości interakcji między ludźmi a produktami maszynowymi wykorzystującymi sztuczną inteligencję lub uczenie maszynowe;
- wprowadzenie obowiązku zapewnienia odpowiedzialności za szkody spowodowane przez produkty maszynowe wykorzystujące sztuczną inteligencję lub uczenie maszynowe.
Kiedy nowa dyrektywa maszynowa zacznie obowiązywać?
Nowa dyrektywa maszynowa w Polsce i pozostałych państwach UE zacznie obowiązywać od 20 stycznia 2027 r. Jest to ważna zmiana dla producentów i użytkowników maszyn, ponieważ wprowadza nowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa, oznakowania, dokumentacji i nadzoru rynku. Nowa dyrektywa ma na celu zwiększenie poziomu ochrony zdrowia i środowiska, a także ułatwienie swobodnego przepływu maszyn w Unii Europejskiej.
Nowa dyrektywa maszynowa stanowi duże wyzwanie dla sektora maszynowego, ale także szansę na poprawę jakości i konkurencyjności produktów. Aby przygotować się do nowych przepisów, producenci i użytkownicy maszyn powinni zapoznać się z treścią dyrektywy i sprawdzić, czy ich maszyny spełniają nowe wymagania. W razie potrzeby należy podjąć odpowiednie działania, takie jak dostosowanie projektu, zmiana oznakowania lub aktualizacja dokumentacji. Ponadto, należy śledzić rozwój sytuacji prawnej i technicznej oraz korzystać z dostępnych źródeł informacji i wsparcia.
Rewizja dyrektywy maszynowej jest ważnym krokiem w kierunku zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia użytkowników maszyn oraz wspierania rozwoju i konkurencyjności sektora maszynowego w UE. Rewizja ta ma również na celu ułatwienie dostosowania się do zmieniających się warunków rynkowych i technologicznych oraz promowanie zrównoważonego rozwoju i transformacji cyfrowej.
Jednocześnie nowa dyrektywa będzie stanowiła wyzwanie dla podmiotów gospodarczych, które będą musiały dostosować się do nowych wymagań i ponieść dodatkowe koszty związane z oceną zgodności, dokumentacją techniczną, oznakowaniem i aktualizacją produktów.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o nowej dyrektywie maszynowej i jej wpływie na Twój biznes, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami. Oferujemy kompleksowe doradztwo, przygotowanie niezbędnej dokumentacji oraz wdrożenie dyrektywy maszynowej w Twojej Firmie.
Oferujemy:
- Profesjonalną i kompleksową obsługę
- Doświadczenie i wiedzę w zakresie dyrektywy maszynowej
- Korzystne ceny
